2022-09-22 14:30 - 16:30

  IFA: 210

"Nowe technologie w służbie polityki bezpieczeństwa"

Moderator/rzy:

dr hab. Pawel Turczyński, prof. UWr
Uniwersytet Wrocławski

Wykształcenie: politolog, prawnik; specjalizacja: europeistyka; zainteresowania: historia. Obszary badawcze: polityka zagraniczna i bezpieczeństwa UE, w szczególności - unijna polityka obronna, od niedawna także unijna polityka kosmiczna. Ostatnie duże opracowanie: "Europa w stosunkach międzynarodowych. Rys historyczny".

profil photo: Bartosz Smolik

dr hab. Bartosz Smolik
Uniwersytet Wrocławski

Politolog, doktor habilitowany zatrudniony w Zakładzie Społeczeństwa Obywatelskiego Instytutu Politologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Działa również aktywnie w stowarzyszeniu Mars Society Polska. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się na politykach kosmicznych, polskiej myśli politycznej i przywództwie politycznym. Odnośnie tych pierwszych zajmuje się zagadnieniami europejskiej polityki kosmicznej, bezpieczeństwa, przyszłej załogowej eksploracji Marsa i Księżyca.

Panel otwarty

Tematem przewodnim panelu będzie zdolność państw, w tym Polski (a także Unii Europejskiej) do wykorzystywania osiągnięć najnowszej technologii dla wzmacniania swojego bezpieczeństwa. Istotne byłyby płaszczyzny wykorzystania nowych technologii do: ochrony granic, budowy bezpieczeństwa informacyjnego, ochrony infrastruktury krytycznej.

Szczególną uwagę pragnęlibyśmy poświęcić następującym zagadnieniom:

  • przezwyciężaniu kryzysu na granicy polsko-białoruskiej
  • wzmacnianiu bezpieczeństwa w przestrzeni Schengen
  • neutralizacji szkodliwych „fake-newsów” i ochrony przestrzeni informacyjnej
  • systemom neutralizującym zagrożenia dla infrastruktury krytycznej Polski

Referaty:

mgr Kamil Latos
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Wzmacnianie bezpieczeństwa Strefy Schengen: problematyka wielkoskalowych systemów informatycznych w polityce bezpieczeństwa Unii Europejskiej

opis

Utworzenie Strefy Schengen w 1995 r. stanowi jedno z największych osiągnięć integracji europejskiej, prowadząc do zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych, standaryzacji polityki wizowej, azylowej, migracyjnej, ochrony granic zewnętrznych i współpracy między służbami krajowymi stron układu. W celu efektywnego zarządzania granicami i migracjami oraz na rzecz zapewnienia i wzmocnienia bezpieczeństwa wewnętrznego i granic zewnętrznych Strefy Schengen podjęto decyzje o wdrożeniu specjalistycznych instrumentów w postaci wielkoskalowych systemów informatycznych. Wielkoskalowe bazy danych umożliwiają zautomatyzowane przetwarzanie danych biometrycznych, informacji nt. osób i przedmiotów w czasie rzeczywistym między ściśle określonymi organami państw-stron.

Pierwszym narzędziem kompensującym zniesienie granic był alfanumeryczny System Informacyjny Schengen oraz użytkowany od 2003 r. system Eurodac. Rozwój technologii, rozszerzenie UE, konieczność wzmocnienia granic zewnętrznych, pojawienie się nowych wyzwań oraz eskalacja zagrożeń terroryzmem, przestępczością transgraniczną czy nielegalną migracją uwarunkowała konieczność modernizacji i wdrożenia nowych instrumentów. Istotny okres dla modernizacji i wdrażania unijnych baz danych przypada na drugie dziesięciolecie XXI w.  W ramach decyzji organów UE utworzono, zmodernizowano bądź rozpoczęto proces wdrażania baz danych tj. Wizowy System Informacyjny, System Wjazdu/Wyjazdu, Europejski System Przekazywania Informacji z Rejestrów Karnych czy Europejski System Informacji o Podróży oraz Zezwoleń na Podróż. 

Celem referatu jest analiza aktualnych założeń, określenie roli i istoty oraz zaprezentowanie wniosków nt. wybranych spośród funkcjonujących i wdrażanych wielkoskalowych systemów informatycznych UE na rzecz wzmacniania bezpieczeństwa wewnętrznego i granic zewnętrznych Strefy Schengen. Ze względu na geopolityczne położenie, przedstawione zostaną wnioski na temat znaczenia opisywanych instrumentów dla bezpieczeństwa Polski.

profil photo: Bartosz Smolik

dr hab. Bartosz Smolik
Uniwersytet Wrocławski

Technologiczne i polityczne konsekwencje konfliktu na Ukrainie w globalnym rozwoju sektora kosmicznego

opis

Referat na ma celu naświetlenie obecnych i przyszłych skutków rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 roku, jakie pojawiły się w obrębie światowego sektora kosmicznego. Zapowiedziane sankcje ze strony Stanów Zjednoczonych i innych krajów NATO spotkały się z zespołem działań odwetowych ze strony Federacji Rosyjskiej.  Autor zamierza wskazać konsekwencje tych wszystkich  faktów w dziedzinie przepływu wysokich technologii, współpracy naukowo-badawczej, a także rozwoju usług wynoszenia osób i satelitów na orbitę. Osobne zagadnienie będą stanowić perspektywy rozszerzenia współpracy Rosji z Chinami i innymi krajami aspirującymi do miana mocarstwa kosmicznego. Możliwe zatem staje się globalne przemodelowanie sektora kosmicznego. Na marginesie tych rozważań autor spróbuje również odpowiedzieć na pytanie o przyszłość ukraińskiego sektora kosmicznego. 

profil photo: Łukasz Kiczma

mgr Łukasz Kiczma
Uniwersytet Wrocławski

Modelowanie i prognozowanie międzynarodowego układu sił

opis

Rozumowanie w kategoriach stosunków sił, charakterystyczne dla polityków, implikuje próby ich wyrażania w kategoriach ilościowych, a tym samym prowadzi do szacowania potęgi jednostek politycznych poprzez tworzenie różnorodnych modeli i prognoz. Modele międzynarodowego układu sił można podzielić wg różnych kryteriów: dynamiczne i statyczne, równowagi i nierównowagi, polaryzacji (koncentracji), grawitacji, stratyfikacji, eskalacji i deeskalacji, czy modele oparte o cykl siły. Jedną z przesłanek modelowania i prognozowania międzynarodowego układu sił jest wykorzystanie ich wyników w procesach podejmowania decyzji, co może mieć charakter bezpośredni i pośredni. W zastosowaniach bezpośrednich wykorzystanie wyników polega bez dalszego ich przetwarzania do ogólnego wsparcia procesów decyzyjnych, w tym w szczególności do oceny pozycji państw, odzwierciedlających hierarchię międzynarodową, co pośrednio wskazuje na ich rolę oraz lepsze rozumienie prowadzonej przez te państwa polityki zagranicznej czy ich zachowania na arenie międzynarodowej. W zastosowania pośrednich - jest uzyskiwanie dodatkowych, niejednokrotnie zaawansowanych informacji dzięki badaniom na modelach i tworzeniu prognoz, w tym z wykorzystaniem takich narzędzi badawczych jak symulacje. Zatem modelowanie międzynarodowego układu sił z wykorzystaniem syntetycznych miar potęgi może odgrywać pozytywną rolę w opisie i wyjaśnianiu stosunków międzynarodowych nie tylko w aspekcie strukturalnym: statyce czy dynamice układu sił, ale np. wykorzystując analizę danych z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych również do analizy w aspekcie behawioralnym co mogłoby dać możliwość wspomagania przewidywania zachowania się poszczególnych państw w ujęciu globalnym, regionalnym czy lokalnym.

dr hab. Marek Górka, prof. PK
Politechnika Koszalińska

Polityka cyberbezpieczeństwa państw Inicjatywy Trójmorza

opis

Europa Środkowo-Wschodnia od dawna uznawana jest za wielowymiarowy i złożony region bezpieczeństwa, który tworzą państwa o różnych aspiracjach i kompetencjach, także z punktu widzenia polityki cyberbezpieczeństwa. Ich możliwości, będące odzwierciedleniem przebiegu procesów transformacji, które przebiegały z różną dynamiką, determinują obecnie ich sposób zarządzania bezpieczeństwem cybernetycznym. Celem panelu jest próba analizy dotychczasowej polityki cyberbezpieczeństwa państw Europy Środkowo-Wschodniej zarówno w kontekście militarnym jak i pozamilitarnym. Na tę perspektywę składa się m.in. analiza odmiennego definiowania zagrożeń przez wybrane państwa, opis rozbieżności w konstruowaniu celów strategii cyberbezpieczeństwa, budowa potencjału gospodarczego w obszarze nowych technologii, przyjmowanie wspólnych lub przeciwstawnych działań wobec wyzwań będących pokłosiem procesów regionalnych, europejskich oraz globalnych. Jest to także okazja do zastanowienia się, czy podejmowane inicjatywy współpracy regionalnej jak np. Grupa Wyszehradzka czy też Inicjatywa państw Trójmorza, mogą stanowić skuteczny sposób do budowy polityki cyberbezpieczeństwa w przestrzeni międzynarodowej. Tak przedstawione ramy badawcze prowokują również do zadawania pytań na temat zdolności UE i NATO do mobilizacji wysiłków w zakresie cyberbezpieczeństwa. Dlatego też poruszane zagadnienia są okazją do zastanowienia się nad rolą i znaczeniem państw Europy Środkowo-Wschodniej w konstruowaniu polityki cyberbezpieczeństwa w ramach organizacji międzynarodowych.