2022-09-23 11:00 - 13:00

  IFA: 111

Region Afryki jako obszar rywalizacji mocarstw

Moderator/rzy:

profil photo: Kinga Smoleń

dr Kinga Smoleń
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Zainteresowania badawcze: pozycja i rola Turcji w późnowestfalskim systemie międzynarodowym, wojna hybrydowa w Syrii, zmiana przestrzeni geostrategicznej Bliskiego Wschodu, geopolityka, międzynarodowe stosunki polityczne. Autorka monografii: Geostrategiczne położenie Turcji w XXI wieku, Lublin 2020 oraz: Geostrategiczne położenie państwa, Lublin 2021, a także blisko trzydziestu publikacji naukowych dotyczących głównie Bliskiego Wschodu. Zrealizowała projekt badawczy Narodowego Centrum Nauki pt.:

Panel otwarty

W ostatnich latach region Afryki stał się obszarem rywalizacji geopolitycznej mocarst regionalnych i światowych. Celem panelu jest po pierwsze, analiza geopolitycznego znaczenia Afryki. Po drugie, identyfikacja interesów głównych "graczy" w regionie, takich jak m.in.: Stany Zjednoczone, Chiny, Rosja, Indie, Turcja, Francja, Unia Europejska. Po trzecie, ukazanie wpływu powyższej rywalizacji w Afryce na pozycję międzynarodowych biorących w niej udział podmiotów, a także światowy podział stref wpływów. 

Referaty:

dr hab. Jarosław Jarząbek
Uniwersytet Wrocławski

Wojna domowa w Libii jako miejsce rywalizacji mocarstw regionalnych i globalnych

opis

Trwająca od obalenia reżimu Muammara Kadafiego w 2011 roku wojna domowa w Libii stała się konfliktem o charakterze regionalnym. W typowy dla bliskowschodnich i afrykańskich konfliktów sposób to, co zaczęło się jako wewnętrzny konflikt o charakterze lokalnym, ewoluowało w kierunku konfliktu regionalnego angażującego zarówno mocarstwa regionalne jak i globalne. Celem niniejszego referatu jest analiza przyczyn oraz przebiegu zaangażowanie państw trzecich w ten konflikt oraz skutków jakie to zaangażowanie niesie zarówno dla przebiegu samego konfliktu, jak też i dla bezpieczeństwa międzynarodowego w skali regionalnej i globalnej. W szczególności przedmiotem zainteresowania będzie zaangażowanie w wojnę domową w Libii mocarstw regionalnych (Egiptu, Arabii Saudyjskiej, Turcji, ZEA) oraz aktorów globalnych (USA, Rosji, wybranych państw europejskich). Analiza przeprowadzona będzie w oparciu o teorię regionalnych kompleksów bezpieczeństwa.

dr Adrian Szumowski
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Siła w Afryce - o geopolitycznym sukcesie na kontynencie

opis

Afryka XXI wieku jest kontynentem sprzeczności. Z jednej strony jest to kontynent państw słabych - określanych mianem wrażliwych czy upadających. Z drugiej natomiast odgrywa dość znaczącą rolę w polityce większych mocarstw oraz zewnętrznych podmiotów międzynarodowych, nawet pomimo problemów trapiących kontynent.

Podstawowym celem niniejszego referetu, będzie próba rekonstrukcji fenomenu siły funkcjonującego w Afryce, na trzech podstawowych płaszczyznach. Pierwszą, jest natura siły jako podstawowego nośnika działania w stosunkach międzynarodowych. Drugą, jest specyfika siły na poziomie globalnym środowiska międzynarodowego, polegająca na oddaleniu się od jej klasycznego rozumienia. Trzecią płaszczyzną jest lokalna, afrykańśka specyfika, decydująca jaki podmiot w Afryce jest podmiotem silnym, a jaki słabym.

Analiza zostanie dokona w oparciu o weryfikację dwóch hipotez badawczych. Pierwsza zakłada, że Afryka jest jedynym kontynentem, na którym siła jest jedynie w nieznacznym stopniu skorelowana z istnieniem oraz funkcjonowaniem instytucji państwa narodowego. Państwo, co jest fenomenem na skalę świątową, jest zależne od siły niepańśtwowych podmioatów stosunków międzynarodowych. Druga zakłada, że siła podmiotów funkcjonujących w Afryce pochodzi z połączenia skrajności organizacyjnych: pierwotnej struktury organizacyjnej z elementami nowoczesnej technologii, co oznacza że jej funkcjonowania umyka podmiotom przesuniętym w kierunku jednego bądź drugiego jej elementu składowego. W swej istocie najlepszym rozwiązaniem staje się partnerstwo pomiędzy podmiotem zewnętrznym oraz wewnętrznym, przy czym partnerstwo to nie musi mieć chcarakteru państwowego.

Struktrura referatu będzie skupiona na analizie czterech wątków. Po pierwsze, będzie to wątek interakcji tego co globalne oraz tego co lokalne, który utworzy afrykańską specyfikę siły. Po drugie, będzie to wątek lokalnych podmiotów. Po trzecie, będzie to wątek działań podmiotów zewnętrznych. Po czwarte, będzie to prognoza.

dr hab. Piotr Bajor, prof. UJ
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Państwa de facto a ewolucja polityki Federacji Rosyjskiej wobec Afryki i Sahary Zachodniej

dr Marta Dębska
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Covid-19 w służbie dyplomacji Chin w Afryce

opis

W XXI wieku obserwowana jest zdecydowana zmiana podejścia do kontynentu afrykańskiego na arenie międzynarodowej. Obecnie żadne z wiodących mocarstw dbające o swoje interesy, bezpieczeństwo  i  pozycję w polityce międzynarodowej  nie może sobie pozwolić na lekceważenie tego dotychczas spychanego na margines globalnej polityki kontynentu. Dlatego wcześniejsi "partnerzy" modyfikują charakter swoich relacji z Afryką, która stanowi swoiste pole walki o wpływy. W ostatnich dziesięcioleciach do rywalizacji przystąpili również nowi aktorzy międzynarodowi, wśród których wskazuje się na Chiny jako gracza najbardziej agresywnego i szybko uzależniającego od siebie państwa afrykańskie. Co więcej gracza, zyskującego punkty w stosunku do Unii Europejskiej konsekwentnie rok po roku. Istotnym elementem tego współzawodnictwa w Afryce pomiędzy Chinami i innymi aktorami międzynarodowymi są zabiegi w sferze marketingu politycznego i soft power, o które dba się również podczas globalnej pandemii.

Celem niniejszego wystąpienia jest przedstawienia dotychczasowej aktywności Chin w Afryce w kontekście powyższej rywalizacji i pandemii Covid -19 oraz próba oceny na ile trwająca wciąż pandemia może osłabić lub wzmocnić w Afryce pozycję Chin na tle innych konkurentów.