2022-09-23 09:00 - 10:30

  IFA: 215

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dwa lata po Brexicie – wyzwania wewnętrzne i międzynarodowe

Moderator/rzy:

dr Łukasz Danel
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Panel otwarty

Panel poświęcony jest wyzwaniom przed którymi stoi Zjednoczone Królestwo po opuszczeniu Unii Europejskiej. Kwestia ta poddawana jest analizie w zasadzie od momentu ogłoszenia wyników referendum, które odbyło się 23 czerwca 2016 roku. Dziś mijają już jednak dwa lata odkąd Brexit stał się faktem, a zatem z tej perspektywy czasowej niektóre prognozy mogą zostać poddane weryfikacji.

Z jednej strony wyzwania te związane są z czynnikami wewnętrznymi – zarówno natury politycznej i konstytucyjnej jak i społeczno-gospodarczej. Z drugiej dotyczą pozycji Zjednoczonego Królestwa na arenie międzynarodowej i jego miejsca w polityce globalnej.

Celem panelu będzie więc przeprowadzenie dyskusji i dokonanie pogłębionej analizy wyżej wymienionych kwestii.

Referaty:

dr Łukasz Danel
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Zjednoczone Królestwo AD 2022 – próba wypełnienia próżni po Unii Europejskiej

opis

Referat będzie próbą nakreślenia sytuacji Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej po wyjściu z Unii Europejskiej pod kątem alternatyw politycznych i handlowych, za pomocą których państwo brytyjskie próbuje wypełnić próżnię, która pojawiła się po Brexicie.

Analizie poddane zostaną: próba podpisania nowej umowy handlowej ze Stanami Zjednoczonymi, podpisanie porozumienia AUKUS, rozmowy nad powołaniem do życia ugrupowania integracyjnego CANZUK, podpisanie z Unią Europejską porozumienia o handlu i współpracy, a także zredefiniowanie roli Zjednoczonego Królestwa w ramach Wspólnoty Narodów.

dr hab. Krzysztof Urbaniak, prof. UAM
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Spór o konstytucyjny status referendum w Zjednoczonym Królestwie. Uwagi na tle referendum w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej w 2016 r.

opis

Referendum w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej w 2016 r. było bardzo znaczącym wydarzeniem z punktu widzenia praktyki stosowania konstytucji w Zjednoczonym Królestwie. W wyniku głosowania Wyspiarze zdecydowali o wyjściu ich państwa z UE. Na kanwie tego wydarzenia postawić można szereg pytań o charakterze ustrojowym. Jednym z nich jest pytanie o konstytucyjny status referedum w Zjednoczonym Królestwie. Złożony charakter prawny referendum w zderzeniu z konstytucją polityczną rodzi szereg pytań, które prowadzą do ponownego zastanowienia się nad wyłącznie konsultacyjnym ich charakterem. Zmiana relacji między parlamentem jako suwerenem legalnym, a ludem jako suwerenem politycznym prowadzić może do wniosku, że jesteśmy obecnie świadkami zmiany konstytucji brytyjskiej.

dr Justyna Eska-Mikołajewska
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Miejsce Zjednoczonego Królestwa w wielkiej grze o Indo-Pacyfik

opis

Zjednoczone Królestwo w ramach polityk i planów składających się na koncepcję „Globalnej Wielkiej Brytanii” w coraz większym zakresie angażuje się poza Europą, a w szczególności w regionie Indo-Pacyfiku. Obszar ten stanowi obecnie główną arenę rywalizacji o wpływy światowych mocarstw. Przewartościowanie kierunków własnej strategii dotyczy również Zjednoczonego Królestwa. Jego wyraźny skłon w stronę Indo-Pacyfiku zakłada realizację wielu ambitnych celów, w tym m.in. przystąpienie do Kompleksowej i Postępowej Umowy o Partnerstwie Transpacyficznym oraz uzyskanie statusu Partnera Dialogu ASEAN. W ciągu 9 lat od brexitu Zjednoczone Królestwo ma nadzieję zyskać miano europejskiego partnera „o najszerszej i najbardziej zintegrowanej obecności” w regionie. Zarówno względy gospodarcze, bezpieczeństwa, jak i kwestia promocji wyznawanych wartości, które leżą u podstaw aktywności brytyjskiej, znajdują poparcie takich partnerów, jak Japonia, Indie czy Australia. Nie brakuje jednak również głosów, uznających aktywizację pozaeuropejskiej polityki brytyjskiej za utopijną, która jest odczytywana jako chęć wzmocnienia nadszarpniętego wskutek brexitu prestiżu na arenie międzynarodowej.

Referat analizuje miejsce Zjednoczonego Królestwa w regionie Indo-Pacyfiku, z uwzględnieniem założeń nowej pobrexitowej strategii brytyjskiej, a także posiadanych instrumentów i zdolności, w tym politycznych, gospodarczych, militarnych i finansowych, mających służyć jej realizacji. Przeprowadzona analiza pozwoli odpowiedzieć na pytanie czy „uwolnione” od UE Zjednoczone Królestwo powróciło do globalnej rozgrywki, stając się cennym, a może nawet kluczowym partnerem w regionie Indo-Pacyfiku.

mgr Jakub Wołyniec
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Brexit a zmiany w polityce bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii

opis

Celem referatu będzie analiza dokumentów dotyczących polityki bezpieczeństwa Wielkiej Brytanii oraz wskazanie jej zmian w kontekście Brexitu z uwzględnieniem elementów kultury strategicznej państwa. Kultura strategiczna jest jednym z głównych czynników wpływających na kształt polityki zagranicznej i bezpieczeństwa państwa. Termin ten został ukuty przez Jacka L. Snydera w 1977 r. w raporcie sporządzonym na zlecenie i dla armii USA. Może być ona definiowana jako społeczne przekonanie, wynikające z tożsamości i głównego nurtu kultury politycznej danego społeczeństwa, idee, wartości, normy, rodzaje wiedzy, postawy i wzory zachowań dotyczące rozumienia bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego, a zwłaszcza celów, zakresu i sposobów używania siły zbrojnej i innych rodzajów siły w stosunkach międzynarodowych. W referacie zidentyfikowane zostaną cechy kultury strategicznej Wielkiej Brytanii, a następnie porównane zostaną kluczowe dokumenty traktujące o brytyjskiej polityce zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony opublikowane przed i po Brexicie.