Warto rozdzielić kwestię nazwy dyscypliny i ministerialnej struktury dyscyplin(y) od stanu i perspektyw politologii rozumianej, jako zbiór badaczy, których obszarem badań jest polityka i wyniki ich badań. Pierwsza kwestia – od jednej do kilku rozporządzeniowych dyscyplin politologicznych i z powrotem – jest prawdopodobnie wynikiem specyficznie polskich tendencji (nie dotyczy to wszystkich badaczy i dyscyplin) do postrzegania nauki z perspektywy nominalnej i organizacyjnej (rozbudowana struktura stopni i tytułów, postrzeganie działalności naukowej, jako uzyskiwanie stopni i tytułów, wewnątrzuczelniane roszady organizacyjne, chęć posiadania „własnej” dyscypliny, „własnego” wydziału). Druga kwestia – stan polskiej politologii – może być wynikiem okoliczności założycielskich politologii, w różnych uczelniach w okresie Polski Ludowej, jak i programu studiów realizowanego od wielu lat na kierunkach politologicznych. Kolejną przyczyną (a może skutkiem wcześniejszego) jest prowadzenie badań politologicznych przez socjologów (polityki).

Nauki o polityce i administracji, po krótkotrwałym wydzieleniu nauk o polityce publicznej i w przededniu decyzji o ew. wydzieleniu nauki o stosunkach międzynarodowych, są kolejną w ciągu propozycją organizacji pod względem formalnoprawnym naszej dyscypliny. Pytaniem otwartym pozostaje jednak na ile zmiany w warstwie formalnej oraz związane z nim zmiany etykiet mają wpływ na sposób organizacji dyscypliny. Innymi słowy, czy narzucany odgórnie język opisu, w myśl filozofii zwrotu lingwistycznego, będzie kształtował świadomość i percepcję jego użytkowników.

Referat podzielony zostanie na dwie części, z których każda referować będzie inne doświadczenia i wynik analiz prowadzonych między 2018 a 2022 rokiem. Pierwsza część poświęcona zostanie analizie procesu zmiany oraz analizie formalnoprawnej, której zręby zostały już zaprezentowane w artykule Nauka o polityce w ustawie 2.0 (Przegląd Europejski). Będzie to więc okazja do weryfikacji tego w jaki sposób „zestarzały” się tezy stawiane na samym początku transformacji systemu szkolnictwa wyższego i nauki.

Druga część poświęcona zostanie prezentacji efektu debat prowadzony w ramach IPSA Research Committee no. 33 (Political Science as a Discipline) dotyczących systemu nazewnictwa oraz organizacji dyscypliny naukowej na obszarze Euro-Atlantyckim. W części tej poszukiwana będzie odpowiedź na pytanie, czy język opisu rzeczywiście wpływa na organizację dyscypliny. 

Całość referatu prowadzona będzie z perspektywy badacza reprezentującego zarówno prawo jak i naukę o polityce, tj. dyscypliny, które częściowo zostały połączone. Będzie to okazja do wskazania na własny sposób delimitacji – wskazanie takie będzie włączone do części pierwszej referatu. Będzie to też sposobność do przekazania uwag dot. dyscypliny wynikających z pracy ewaluatora MEiN w bieżącej ocenie parametrycznej.

W swoim referacie Autor przyjrzy się kondycji dyscypliny nauki o polityce i administracji w perspektywie oceny* III kryterium ewaluacji - wpływu działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki. Przeanalizowanych zostanie 70 opisów wpływu, które zgłoszone zostały przez 34 ośrodki krajowe, w których uprawiana jest przedmiotowa dyscyplina. Autor proponuje następujące cele wystąpienia: usystematyzowanie obszarów oddziaływania ośrodków politologicznych, ustalenie zasięgu i znaczenia wpływu, analiza sposobów narracji oddziaływania na otoczenie, omówienie wniosków na przyszłość. Aby zrealizować postawione cele, wykorzystany zostanie materiał empiryczny, dostępny publicznie w systemie RADON, jak też obserwacje własne autora, który koordynował prace nad opracowaniem danych w III kryterium ewaluacji dla 25 dyscyplin Uniwersytetu Wrocławskiego oraz był ekspertem KEN dyscyplin nauki o polityce i administracji oraz nauki o bezpieczeństwie w ewaluacji 2022 roku. * Na zakres końcowy referatu może mieć wpływ dostępność lub brak danych oceny ewaluacyjnej dyscyplin. Informacje w tym zakresie, zgodnie z zapowiedziami, powinny być upublicznione w czerwcu, a w sierpniu 2022 zapowiadane jest przyznanie kategorii naukowych.

Wobec złożonych wyzwań, z jakimi musi się obecnie mierzyć polska politologia, zachodzi paląca potrzeba poważnej debaty nad kierunkiem ewolucji politologii w Polsce, zmian na gruncie tej dyscypliny, nad jej przyszłością.

W wystąpieniu zostanie zaprezentowana autorska koncepcja "IKR", opierająca się na założeniach, które mogą być podzielane przez wszystkich uczonych, bez względu na orientację naukową, preferencje badawcze i ambicje. Są to:

- Integracja: konieczność połączenia różnych specjalności badawczych "pod jednym szyldem" i zdecydowany rozwój współpracy badawczej w celu maksymalizacji efektywności naukowej, przy zachowaniu wewnętrznego pluralizmu politologii;

- Konsolidacja: konieczność konsolidacji środowiska politologicznego wokół wspólnych celów naukowych, wynikających przede wszystkim z heterogeniczności zjawisk politycznych oraz złożoności różnorakich zjawisk zachodzących na świecie, a także z utrwalających się w nim trendów naukowych;

- Reorientacja tematyczna: skupienie się w większym stopniu na pewnych blokach zagadnień, których płynne ramy są zakreślane charakterem przedmiotu poznania, np.: "świat jako system globalnych współzależności, globalizacja i governance", "konflikt, wojna, bezpieczeństwo, pokój i sprawiedliwość", "demokratyczna polityka, relacje społeczno-polityczne, zmiana społeczna i polityczne innowacje", "wielokulturowość, etniczność, tożsamość i polityka", "polityka i prawo", "polityka zmian klimatycznych". Byłoby to dobitne potwierdzenie global mindset przedstawicieli naszej dyscypliny.

Wyłania się z tego perspektywa przedefiniowania politologii, jej granic, utartych schematów badawczych, metodologicznych, poznawczych, merytorycznych, ale zdecydowanie takiego, które wychodzi naprzeciw zarówno wymaganiom czasów, jak i oczekiwaniom politologów i wszystkich innych badaczy związanych z politologią zainteresowaniem życiem społeczno-politycznym w całej gamie jego faktycznych i możliwych wymiarów.