Polski sektor społeczny wykreował wiele form organizacyjno-prawnych. Część z nich ma wypracowane płaszczyzny współdziałania z samorządami. Dotyczy to zarówno samorządu terytorialnego, jak i samorządów specjalnych takich jak np. samorządy gospodarcze, czy zawodowe. Takie podmioty jak stowarzyszenia różnego rodzaju, towarzystwa gospodarcze, kółka rolnicze, koła gospodyń wiejskich, organizacje pracownicze mają długą tradycję działalności zarówno samodzielnej, jak w kooperacji z innymi podmiotami, w tym z samorządami. Interesujące jest czy współczesny system samorządowy sprzyja współdziałaniu z różnorodnymi podmiotami obywatelskim, czy też promocja idei społeczeństwa obywatelskiego wykreowała samorządom konkurenta w postaci zrzeszeń tworzonych z inicjatywy obywateli? Ten panel jest próbą poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące relacji pomiędzy samorządami i dobrowolnymi organizacjami obywatelskimi. Przedmiotem zainteresowania jest zarówno samorząd terytorialny, jak i samorząd gospodarczy. Meandrom współdziałania samorządu terytorialnego z sektorem społecznym są poświęcone dwa referaty, tj. Tomasza Owsianika Kwestia apolityczności Olsztyńskiego Centrum Organizacji Pozarządowych oraz Weroniki Pernal-Skorupskiej Spółdzielnia Kultury jako przykład współpracy dobrowolnych zrzeszeń z samorządem miasta Stołecznego Warszawy. Natomiast trzeci referat Samorząd rolniczy a towarzystwa, kółka rolnicze i inne dobrowolne zrzeszenia – refleksja teoretyczna i wymiar praktyczny dotyczy funkcjonowania samorządu gospodarczego w obszarze rolnictwa i  dobrowolnych organizacji tego działu życia gospodarczego. Jest próbą pokazania jak powołanie izb rolniczych wpływa  na działalność towarzystw rolniczych i kółek rolniczych.

.