2022-09-23 09:00 - 10:30
WPAiE: 215 A
Kultura anty-polityki w Polsce
Moderator/rzy:
dr hab. Jacek Ziółkowski
Uniwersytet Warszawski
Adiunkt w Katedrze Teorii Polityki i Myśli Politycznej, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych. Prowadzi badania z zakresu teorii polityki, prakseologii i socjotechniki, partycypacji politycznej, teorii i praktyki wpływu politycznego, procesów decyzyjnych. Autor m.in. monografii "Wrogość w stosunkach politycznych" i "Syndrom oblężonej twierdzy"
Panel zamknięty
XXI wiek to dla systemów demokratycznych czas wielu wyzwań: ekonomicznych, politycznych, kulturowych, klimatycznych, pandemicznych i innych. Demokracja liberalna przeżywa kryzys w związku z kwestionowaniem jej podstawowych wartości, norm, instytucji oraz krytyczną oceną aktywności elit politycznych. W wielu częściach świata zagregowane indeksy demokratyczności wykazują tendencję spadkową (por. Democracy Index 2020 – The Economist Intelligence Unit, Raport Freedom House 2021). Od kilku dekad można dostrzec zmniejszającą się aktywność obywatelską i polityczną, występowanie specyficznego języka „anty-polityki” oraz nasilenie postaw antypolitycznych (por. np.: D. Marsh, P. Fawcett, M. Wood, D. Howard, G. Stoker, C. Boggs, C. Hay, R. J. Dalton, H. D. Klingemann, R. Inglehart, P. Norris).
Mierzalnymi wskaźnikami tego złożonego zjawiska jest m.in.: niskie zaufanie wobec polityki, negatywna ocena działań polityków, małe zainteresowanie sferą polityki, nikły akces do organizacji politycznych i przede wszystkim wielowymiarowe negatywne postawy wobec polityki. Przez kulturę anty-polityki można rozumieć negatywne, często stereotypowe, nastawienie obywateli do systemu politycznego i jego elementów. Badania kultury anty-polityki często celują w uchwycenie empirycznego obrazu zjawiska, wraz ze wskazaniem jego dynamiki oraz analiz komparatystycznych. Na polskim gruncie zjawisko to pojawia się incydentalnie, brakuje pogłębionych i porównawczych badań w tym zakresie.
Celem panelu będzie nie tylko próba teoretycznego dookreślenia terminu oraz wskazanie jego cech i analitycznego potencjału, ale przede wszystkim poszukiwanie odpowiedzi na pytania o obecność i zakres zjawiska kultury anty-polityki w Polsce. Czy, i w jakim zakresie, występuje w Polsce kultura anty-polityki? W jakich wymiarach objawia się kultura anty-polityki w Polsce? Szczególnie interesujące jest przyjrzenie się trzem podstawowym wymiarom kultury anty-polityki:
- komunikacyjno-językowej, w której budowany jest antypolityczny dyskurs;
- tożsamości, mentalności które tworzą obraz kultury anty-polityki;
- partycypacji politycznej, będącej behawioralną manifestacją postaw antypolitycznych.
Paneliści zwrócą uwagę na różne oblicza i atrybuty kultury anty-polityki w Polsce, ich genezę, spróbują też dokonać oceny polskiej specyfiki zjawiska w odniesieniu do innych system
Referaty:
dr Marcin Tobiasz
Uniwersytet Warszawski
Polityczny potencjał anty-polityki
dr hab. Jacek Ziółkowski
Uniwersytet Warszawski
mgr Piotr Rutkowski
Uniwersytet Warszawski
Partycypacyjny wymiar kultury anty-polityki - doświadczenia polskie
dr hab. Filip Pierzchalski
Uniwersytet Warszawski