W trakcie referatu zostanie zaprezentowany wpływ polaryzacji politycznej w Polsce na arenę polityczną oraz poziom rywalizacji politycznej. Analizie zostanie poddanie konflikt polityczny w Polsce w XXI wieku z uwzględnieniem jego nieodłącznego charakteru jako cechy trwałej, stale modelującej procesy polityczne, w tym kształtującej relacje na osi lewica - prawica.

Celem referatu jest przedstawienie wyników badań nad dyskursem publicznym dotyczącym przeprowadzenia wyborów prezydenckich w 2020 roku. Istotnym aspektem jest ukazenie podziałów politycznych i partyjnych ze szczególnym uwzględniem stanowisk i propozycji rozwiązania dylematów związanych z organizacją wyborów. Tym samym możliwe będzie ukazanie zarówno poszczególnych lini podziałów politycznych i partyjnych jak i komparatystyki ugrupowań politycznych w Polsce. 

Kluczowy dla populizmu i klasyczny jednocześnie, podział na elitę oraz lud wydaje się nieadekwatny dla opisu współczesnego, populistycznego dyskursu w Europie Środkowej. Analiza struktury populistycznego elektoratu oraz dyskursu stosowanego przez populistów sugeruje, iż  w Europie postkomunistycznej konieczne jest na nowo zdefiniowanie tej dychotomii lub jej przeformułowanie i uwzględnienie nowych aspektów w tym w szczególności społecznych oraz gospodarczych konsekwencji transformacji politycznej, w tym także na poziomie subiektywnych odczuć. 

Referat stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o istotę podziału jaki jest kształtowany przez populizm postkomunistyczny? 

Hipoteza jaka zostanie w ramach referatu zweryfikowana upatruje istoty podziału społeczno-politycznego w relacji zwycięzcy-przegrani transformacji, aczkolwiek uwzględnia, w sposób znaczący, subiektywny wymiar autooceny własnej sytuacji przez jednostkę. 

Dotychczasowe podziały społeczno-polityczne w Polsce rozpadają się. Szczególnie dotyczy to zacierania różnic w strukturze społecznej i życia młodych, którzy jako pokolenie dorastają w innych momentach historycznych. Na zmianę postaw społecznych młodych wpływają m.in. procesy mobilności, migracji, postępującej cyfryzacji i oddziaływania nowych mediów, konsumpcjonizmu, przemian obyczajowych, zjawiska populizmu i zmian klimatycznych, a także zmian na płaszczyźnie makroekonomicznej wprowadzonych przez partię PiS, które wyraźnie wpływają na mechanizmy autoidentyfikacji, definicje lewicy i prawicy, ich rozumienie i tożsamości oraz związaną z nimi aksjologię.

Głównym celem wystąpienia jest przedstawienie wyników badań nad podziałem lewica–prawica wśród młodych i ukazanie redefinicji tego podziału obecnie. Prezentacja ma ukazać, do czego odwołują się uczestnicy „nowej generacji ideowości” i co oznaczają dla nich „lewicowość” oraz „prawicowość”. Ponadto wystąpienie ma na celu przybliżenie procesu funkcjonowania tożsamości ideowych młodych w Polsce obecnie zarówno w dyskursie formalnym, rozumianym jako ekspercko-naukowym oraz dyskursie oddolnym, a także ich wzajemnej przekładalności. W tym celu nakreślony zostanie background Polski w 2020 roku rozumiany jako tło historyczno-polityczne, w którym młodzi badani dokonują określenia własnego miejsca w społeczeństwie i elementów umożliwiających identyfikację ideową (rozumiane jako postawy ideowe). Następnie prelegentka odwoła się do ilustratywnych przykładów historyczno-politycznych i kulturowych kwestii identyfikacyjnych w życiu społeczno-politycznym w Polsce po 1989 roku, zestawiając je z materiałem badawczym uzyskanym w trakcie prowadzonych badań. Analiza materiału badawczego stanowi opis potwierdzający taki sposób myślenia obecny w dyskursie ideowym młodych w stosunku do znaczenia obecnego w dyskursie publicznym dotychczas.

Prezentowane wyniki opierają się na badaniach jakościowych wśród uczestników światów społeczno-ideowych młodej lewicy i młodej prawicy w Polsce w latach 2018–2019, połączeniu wywiadów biograficzno-narracyjnych, analizy dyskursu oraz koncepcji ram interpretacyjnych. Dodatkowo analizie poddane zostały materiały publikowane na stronach internetowych, wywiady prasowe, wypowiedzi, komentarze tychże uczestników w latach 2015–2020.

 Słowa kluczowe: nowa generacja, lewica,

Celem referatu jest odpowiedź na pytanie czy wydarzenia nadzwyczajne zachodzące w latach 2019-2022 wpłynęły na stan podziałów społeczno-politycznych w Polsce. Czy istniejące osie podziałów uległy utrwaleniu, czy też pojawiły się nowe podstawy zróżnicowań. Kształtowanie podziałów społeczno-politycznych należy rozpatrywać w dłuższej perspektywie temporalnej. Badacze zajmujący się podziałami socjopolitycznymi, pomimo dość rygorystycznego posługiwania się tą kategorią, zwracają jednak uwagę, iż pojawiające się ważne kwestie problemowe mogą odgrywać rolę podziału socjopolitycznego. Konkretny temat może doprowadzić do polaryzacji społeczeństwa i utworzenia się istotnych osi podziału. Ze względu na ograniczenie możliwości bezpośrednich kontaktów w okresie pandemii Covid-19, istotne będzie także ukazanie roli nowych mediów w kształtowaniu podziałów. Interesujące wydaje się także zbadanie, czy w obliczu sytuacji kryzysowych polaryzacja społeczeństwa może ulec osłabieniu w obliczu zagrożeń bezpieczeństwa jednostki i państwa.