2022-09-22 09:00 - 10:30

  WPAiE: 202 D

Niezakończone konflikty na Bliskim Wschodzie - cz. 1

Moderator/rzy:

profil photo: Fuad Jomma

dr hab. Fuad Jomma, prof. US
Uniwersytet Szczeciński

Fuad Jomma, profesor w Zakładzie Badań nad Migracjami i Ruchami Społecznymi Instytutu Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Szczecińskiego. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z Bliskim Wschodem. Prowadzi badania nad przemianami politycznymi w Syrii oraz zróżnicowaniem społeczeństwa syryjskiego pod względem wyznania, pochodzenia etnicznego i narodowości. Jego działalność naukowa dotyczy także Kurdów, co ma związek z pochodzeniem autora.

Panel otwarty

Bliski Wschód jest regionem, w którym od lat toczy się wiele konfliktów i wojen. Ich podłożem są czynniki polityczne, ekonomiczne, religijne, narodowe i etniczne. Destabilizacja w tym obszarze pociąga za sobą skutki, które odczuwane są przede wszystkim przez państwa europejskie. Dotyczy to szczególnie wzrostu przepływów migracyjnych i zagrożenia terrorystycznego, co przekłada się na obniżenie bezpieczeństwa państw i jego obywateli.Do swojego panelu chciałbym zaprosić osoby, które w swoich wystąpieniach dokonałyby analizy tychże konfliktów i jednocześnie wskazały możliwości wyjścia z trudnej sytuacji. Ponadto prelegenci mogliby skupić się także na wpływie państw spoza tego regionu na podtrzymanie istniejących tam konfliktów.

Referaty:

dr hab. Michał Kosman, prof. UKW
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Libia po Arabskiej Wiośnie - próby stabilizacji w warunkach chaosu. Bilans dekady

opis

Wydarzenia z 2011 r. na obszarze szeroko rozumianego Bliskiego Wschodu (włącznie z państwami północnej Afryki), znane jako Arabska Wiosna, wywarły ogromny wpływ na mozaikę polityczną tego regionu. Jednym z państw, które Arabska Wiosna dotknęła w największym stopniu, okazała się Libia. Dynamika wydarzeń w sąsiednich Tunezji i Egipcie na początku 2011 r. zainspirowała działania powstańcze przeciwko Muammarowi Kaddafiemu. Obalenie dyktatora nie zakończyło konfliktu - wręcz przeciwnie, z czasem nastąpiła jego dalsza eskalacja, przeplatana próbami porozumień zwalczających się stron na rzecz stabilizacji państwa. Znaczna liczba aktorów uczestniczących w politycznych i militarnych rozgrywkach w Libii, realizujących własne interesy, stanowiła ogromną przeszkodę w pokojowej transformacji. Stopniowo następowało też umiędzynarodowienie libijskiego konfliktu, wraz z włączaniem się do niego zewnętrznych aktorów. Celem wystąpienia jest omówienie przebiegu wydarzeń w Libii w latach 2011-2022, ze szczególnym uwzględnieniem głównych faz konfliktu, prób stabilizacji  oraz wpływu zewnętrznych aktorów na wspomniane procesy.

mgr Muzaffer Kural
Uniwersytet Warszawski

Jemen jako pole bitwy między Iranem a Arabią Saudyjską po 2010 roku

opis

Arabska Wiosna zachwiała równowagą sił na Bliskim Wschodzie, a jej skutki przyniosły szereg nowych szans, wyzwań i zagrożeń zarówno dla Arabii Saudyjskiej, jak i Iranu. Jest to widoczne m.in. w Jemenie, który z powodu niestabilności wewnętrznej powstałej w związku z Arabską Wiosną oraz ze względu na swoje znaczenia geopolityczne, stał się polem konfrontacji regionalnych mocarstw. Owa konfrontacja opiera się w główniej mierze na wykorzystanie lokalnych aktorów zastępczych. Arabia Saudyjska ze względu na nieskuteczność wspieranych przez nią ugrupowań zdecydowała się na bezpośrednie, militarne zaangażowania w tym konflikcie. Głównym zamiarem interwencji Rijadu jest utrzymanie status quo zagrożonego przez siły wspierane przez Teheran. Zakładam, że główne motywacje zaangażowania Arabii Saudyjskiej i Iranu w Jemenie opierają się bardziej na pragmatyzmie niż ideologii. Celem badania jest lepsze zrozumienie motywacji, które zdecydowały o zaangażowaniu militarnym w Jemenie obu rywalizujących ze sobą  mocarstw regionalnych. 

mgr Ernest Hryhorowicz
Uniwersytet Warszawski

Ewolucja polityki Arabii Saudyjskiej, Kataru oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich wobec Syrii po Arabskiej Wiośnie

opis

Wybuch wojny domowej w Syrii wymusił na państwach regionu zajęcie stanowiska wobec walczących stron. Arabia Saudyjska, Katar oraz Zjednoczone Emiraty Arabskie – najaktywniejsze na arenie międzynarodowej państwa Rady Współpracy Zatoki Perskiej – zerwały stosunki dyplomatyczne z reżimem Baszszara Al-Asada i poparły siły opozycji. Najbardziej zaangażowane w konflikt, w sensie udzielonego wsparcia finansowego i militarnego, stały się Arabia Saudyjska oraz Katar.

Jednak z biegiem czasu i wraz z odzyskiwaniem kontroli nad terytorium syryjskim przez siły rządowe, stanowiska tych państw stawały się coraz bardziej rozbieżne. W 2018 roku Zjednoczone Emiraty Arabskie ponownie otworzyły ambasadę w Damaszku i uznały zawieszenie członkostwo Syrii w Lidze Państw Arabskich za błąd. Arabia Saudyjska wykazuje się większą powściągliwością, jednak również przejawia zainteresowanie zbliżeniem z reżimem Baszszara Al-Asada. Najmniejsza zmiana zaszła w stanowisku Kataru, który wciąż jednoznacznie opowiada się przeciwko syryjskiemu rządowi.

Celem wystąpienia będzie przedstawienie ewolucji polityki Arabii Saudyjskiej, Kataru oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich wobec Syrii w ostatnich latach oraz próba wyjaśnienia obserwowanych zmian. Wskazany zostanie także możliwy wpływ tego procesu na przyszłość konfliktu.