2022-09-22 09:00 - 10:30

  WPAiE: 214 A

Kobiety w polityce - cz. 1

Moderator/rzy:

dr hab. Monika Banaś, prof. UJ
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

pracownik badawczo-dydaktyczny Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ. Specjalizuje się w zakresie kultury politycznej, praw kobiet w perspektywie międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem krajów nordyckich oraz ruchów migracyjnych i procesów integracyjnych w społeczeństwach wielokulturowych.

dr hab. Iwona Jakimowicz-Pisarska
Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte

Pracownik Katedry Stosunków Międzynarodowych na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW w Gdyni. Zainteresowania badawcze skupione wobec problemów kondycji państwa europejskiego, ze szczególnym uwzględnieniem Grecji, spraw migracji oraz tematyki kobiet w polityce międzynarodowej. Pasjonatka literatury i wielbicielka kultur z obszaru tzw. Bliskiego Wschodu.

Panel otwarty

Do uczestniczenia w panelu zapraszamy wszystkie osoby zainteresowane problematyką kobiecą w polityce. Chociaż o kobietach w polityce powiedziano i napisano już wiele, ale wciaż pozostaje istotna kwestia praktyki społecznej. Międzynarodowe badania komparatywne prowadzą do szeregu konkluzji, z których zwłaszcza jedna wydaje się być istotna, że sfera społeczno-polityczna, współkształtowana czynnikami kulturowymi oferuje kobietom niejednakowe warunki partycypacji i rzeczywistej aktywności, ukierunkowanej na działania wspólnotowe. Dzieje się tak zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, w zależności od analizowanego problemu.

Referaty:

dr Marta Dębska
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Gdyby kobiety rządziły światem … – przypadek Afryki

opis

Kontynent afrykański postrzegany jest wciąż jako wysoce niestabilny, pełen  przemocy i nierówności  społecznych, zacofany i trawiony wysokim poziomem korupcji, borykający się z „klątwą surowcową” i konfliktami klanowymi, a przede wszystkim jako źródło wielu zagrożeń globalnego bezpieczeństwa. Z drugiej strony, dostrzega się ogromny potencjał jaki drzemie w tym kontynencie i jego mieszkańcach oraz rolę jaką Afryka może odegrać w stabilizacji areny międzynarodowej. Do osiągnięcia balansu między trawiącymi Afrykę problemami i ogromnym jej potencjałem a dzięki temu zajęcie przez ten kontynent należnej mu pozycji na arenie międzynarodowej jako równouprawnionego aktora i wyższy poziom bezpieczeństwa globalnego konieczne są raczej zmiany wewnętrzne a nie te wymuszone z zewnątrz. Czy taki proces od środka możemy już dostrzec? Czy możliwe jest współistnienie wielowiekowej tradycji i kultury afrykańskiej z wymogami XXI wieku i tempem globalnych zmian na świecie? Czy realne jest pogodzenie zachodniej kultury politycznej  z afrykańską? Jeśli tak, w których krajach możemy wskazać tego typu praktyki?

Celem niniejszego wystąpienia jest próba odpowiedzi na powyższe pytania i przybliżenie zmian jakie zachodzą współcześnie w Afryce przez pryzmat osiągnięć kobiet, które obecnie zostały obdarzone zaufaniem wyborców w Afryce i piastują wysokie stanowiska państwowe w Etiopii, Tanzanii, Togo, Namibii, Tunezji czy Gabonie. Szczególną uwagę w niniejszym studium zajmuje wpływ tych kobiet na budowanie bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.

dr hab. Krystyna Leszczyńska-Wichmanowska, prof. UMCS
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Międzynarodowy Dzień Kobiet - symbol walki o równouprawnienie kobiet

opis

Dzień Kobiet to święto, które w wielu państwach świata obchodzone jest corocznie dla upamiętnienia walki kobiet o ich prawa. Postulaty równości płci zintensyfikowały się w okresie Oświecenia oraz dwóch rewolucji: francuskiej i amerykańskiej. Wielka Rewolucja Francuska nie przyznała praw kobietom; Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r. odnosiła się wyłącznie do mężczyzn. Postulaty zrównania kobiet w prawach z mężczyznami zaczęły pojawiać się także w państwach anglosaskich. Sufrażystki brytyjskie odegrały największą rolę w walce o prawa kobiet, ale faktycznie „pierwsza fala” feminizmu rozpoczęta w Nowej Zelandii, gdzie w 1893 r. kobiety uzyskały prawo do głosowania. Wiek XIX to czas gdy kobiety podjęły walkę nie tylko o prawa wyborcze, ale także prawo do pracy i wynagrodzenia, prawo do nauki i studiowania na wyższych uczelniach, prawo do wykonywania "męskich" zawodów m.in. lekarza, adwokata, inżyniera. Paradoksalnie dwa wielkie konflikty XX wieku: I wojna światowa (1914-1918) i II wojna światowa (1939-1945) w sposób istotny wpłynęły na równouprawnienie kobiet. Podpisana 26 czerwca w 1945 roku Karta Narodów Zjednoczonych była pierwszym międzynarodowym dokumentem potwierdzającym zasadę równości "praw mężczyzn i kobiet". Natomiast 10 grudnia 1948 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Powszechną Deklarację Praw Człowieka wskazując na przyrodzoną godność ludzką oraz niezaprzeczalność prawa do wolności i równości. Wiele państw zacytowało Deklarację lub włączyło jej treść do podstawowych aktów prawa wewnętrznego. W 1977 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ uznało 8 marca za Międzynarodowy Dzień Praw Kobiet i Pokoju na Świecie. Wprawdzie ustanowienie Międzynarodowego Dnia Kobiet bywa określane "hołdem dla poległych w walce i zarazem podkreśleniem, że walka o równe prawa i równe szanse kobiet na świecie ciągle trwa" Celem artykułu jest wskazanie osiągnięć i celów do realizacji w dziedzinie równouprawnienia kobiet.

dr hab. Violetta Gul-Rechlewicz, prof. UJK
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Przemoc wobec kobiet w dobie pandemii COVID-19. Holenderski punkt widzenia

opis

24 czerwca 2020 r. holenderskie Ministerstwo Zdrowia, Opieki Społecznej i Sportu opublikowało raport o międzynarodowym wzroście przemocy domowej, aby podkreślić zarówno skalę ryzyka, jak i to, że sprawozdania krajowe nie odzwierciedlają wzrostu liczby zgłoszeń podobnych przypadków w Holandii. Ta rzekoma wyjątkowość Niderlandów skłania do przyjrzenia się tej kwestii, zwłaszcza w dobie COVID-19. Wspomniany powyżej raport, co istotne, nie odnosi się w sposób szczególny do ofiar uwzględniając ich płeć, co może stanowić duże ryzyko przekłamań w zakresie przedstawianych statystyk. Istotnym problemem wydaje się bowiem forma egzekwowania - z punktu widzenia prawa - neutralnej pod względem płci terminologii, inkluzywnej dla osób, które nie identyfikują się w binarnym systemie płci. Według statystyk bowiem, to głównie kobiety (również dzieci) stanowią największy procent poszkodowanych, stąd brak transparentności (brak podziału na płeć) może stwarzać duże ryzyko błędnie przedstawianych analiz.

Wystąpienie ma na celu uwypuklenie kwestii przemocy domowej w Holandii w kontekście strukturalnego problemu związanego z płcią i próby odpowiedzi na pytanie, czy instrumentarium stosowane do jego pomiaru (w ujęciu ram prawnych i politycznych) może mieć wpływ  na autentyczność wyników.

 

dr hab. Iwona Jakimowicz-Pisarska
Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte

„Polki, Czeszki i Słowaczki – kobiety w polityce w czasie pandemii”

opis

Czas od marca 2020 roku pokazał jak bardzo "czarnym łabędziem" była pandemia dla polityków i polityczek na całym świecie. Warto przyjrzeć się karierom kobiet w trzech państwach tzw. Europy Środkowej i zobaczyć na ile ten czas sprzyjał lub uniemożliwiał im ich działania na scenie politycznej ich państw oraz w przestrzeni międzynarodowej. Pytanie zasadnicze brzmi - czy pandemia stałą się okazją do pokazania swoich kompetencji i wiedzy, czy wręcz odwrotnie, pokazała indolencję polityczną Pań zajmujących się polityką.